Kayzen

«Ramazanda makiyaj etmək olarmı?» — bu sual işləyən xanımları daha çox düşündürür. Tonal krem, kirşan və göz makiyajı ləvazimatlarından istifadə etmək orucu pozmaz. Dodaq boyasının tüpürcəklə qarışıb boğazdan aşağı getmək ehtimalı olduğu üçün çoxları Ramazanda ondan istifadə etməkdən çəkinir. Bu səbəbə görə oruc vaxtı dodağa boya sürtmək məsləhət görülmür.

Dodaq boyasından istifadə bir qədər mübahisəli mövzudur. Dodaqlara birbaşa olaraq hopan boyalar orucu pozmaz. Lakin bütün dodaq boyalarının dəri vasitəsilə sorulacağına əmin olmaq çətin məsələdir. Odur ki bir qədər ehtiyatlı olmaq lazımdır. Ağız təravətləndirici vasitələrdən istifadə etmək də qadağan edilməyib. Bu kimi vasitələrdən qida borusuna daxil olmaması şərti ilə istifadə edilməlidir. Belə olan halda oruc pozulmaz. Orucluq vaxtı vitaminli, qidalandırıcı kremlərdən istifadə etmək də çox insanı düşündürən suallardandır. Oruc tutan şəxslər bu cür kosmetik vasitələrdən üz və əl kremlərindən istifadə edə bilər.
Davamı →

Ramazan ayında ən çox maraq doğuran mövzulardan biri də hansı ölkədə neçə saat oruc tutulacağıdır. Ən uzun və ən qısa müddət oruc tutacaq ölkələrin siyahısını təqdim edirik.

Azərbaycan və Türkiyədə təxminən 17 saat oruc tutulduğu halda, bəyaz gecələrin baş verdiyi və günəşin demək olar ki, heç batmadığı Skandinaviya ölkələrində bu müddət 21 saatdır. Ən qısa müddət 9 saat 20 dəqiqə isə Argentinadadır.

Dünya miqyasında 1,5 milyarddan çox müsəlman yaşadıqları ölkələrə görə, bir-birindən olduqca fərqli müddətdə oruc tutur. Oruclu qalmaq müddətinin ən uzun olduğu Skandinaviya ölkələrindən İslandiyanın paytaxtı Raykyavikdə 21 saat 13 dəqiqə, finlandiyanın paytaxtı Helsinkidə 19 saat 50 dəqiqə, Stokholm, Oslo və Kopenhagendə isə təxminən 19 saat yarım oruc tutulur.

Ramazan coşğusunun yaşandığı ölkələrdən biri olan Rusiyanın paytaxtı Moskvada isə müsəlmanlar 18 saat 37 dəqiqə oruc tutur.
Davamı →

İyulun 29-u Ramazan bayramıdır.
Bir gün əvvəl isə bayram axşamıdır. İslam qaydalarına görə, bayram axşamı müsəlman evindən fitrə pulu çıxarmalıdır.

Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi bu il adambaşına fitrə pulunu 5 manat müəyyən edib. Fitrə pulunun qədəri necə müəyyən edilir?

İlahiyyatçı Elşən Mustafaoğlu Ramazan ayının sona çatması münasibətilə verilən fitrə zəkatı haqda bunları deyib: “İslama görə, Ramazan ayının bitməsi Fitr bayramı ilə qeyd olunur. Bayram günündə imkanı çatan hər müsəlman özü və öhdəsində olan şəxslər üçün fitrə zəkatı verir, bununla bayram sevincini ehtiyaclı ailələrlə də paylaşmış olur. “Quran”ın 30 ayəsində zəkatdan söz açılır, bu ayələrdən bir neçəsində Allah zəkat verilməsini əmr buyurur. Məsələn, Nur surəsinin 56-cı, Müzzəmmil surəsinin 20-ci, Mücadələ surəsinin 13-cü ayələrini göstərmək olar. Bununla bərabər bir çox digər ayədə də sədəqə və infaq, yəni Allah yolunda malından-pulundan xərcləmə, ehtiyaclılara əl tutma, yardım etmə haqda buyurulur.
Ardı →

Müqəddəs Ramazan ayında bütün müsəlmanlar oruc tutmalıdırlar. Oruc səhər (fəcr) namazından axşam (məğrib) namazına qədər davam edir.

Hər səhər oruc tutduqdan əvvəl niyyət etmək lazımdır. Bu niyyət ucadan və ya ürəkdə azad bir formada etmək olar. Misal üçün: “Mən bu orucu Allah naminə tutmağa niyyət edirəm”. Axşam namazın azanı səslənən kimi oruc tutan insan iftarını aça bilər. Bu məqsədlə dua oxunandan sonra 1 stəkan su içmək və bir neçə xurma yemək lazımdır.

Məhz bu üsulla siz mədə-bağırsaq sisteminizin normal fəaliyyətinə təkan verir və həddindən artıq yeməyin qarşısını alırsınız. Müxtəlif vitamin və mikroelementlərlə zəngin olan xurma insana tez bir zamanda toxluq hissi və enerji bəxş edir. Buna görə də xurma hər bir oruc tutan insanın gündəlik rasionunda mütləq olmalıdır.

İftarını açdıqdan sonra müsəlman namazını qılmalı, zikr etməli və yalnız bundan sonra əsas qida qəbuluna başlamalıdır.

Çalışın ki, həddindən artıq yeməyəsiniz – bu sizin həm fiziki, həm də ruhani sağlamlığınız üçün ziyanlıdır. 14-15 saat ərzində aclığa və susuzluğa dözən orqanizm çox miqdarda qidaya tab gətirə bilməz və insanın halı o dərəcədə pisləşə bilər ki, hətta həkimin köməyinə ehtiyac yaransın.
Ardı →

          

Quranda adı çəkilən 3 meyvədən biri olan xurma ərəb dünyası üçün “səhra çörəyi” simvoludur. Məhəmməd peyğəmbər s.ə.v. ilk Ramazanın ilk iftarını xurma ilə açdı və bunu tövsiyə etdi: “Mümkün olduğu qədər sübh yeməyində xurma yeyin”. Təbii şirniyyat olan xurma insana güc verir, böyrək, ürək, qaraciyəri möhkəmləndirir. Bağırsaqlarda faydalı bakteriyaların inkişafına yardım edir. Quru xurmada 70% şəkər olur ki, bu da istənilən meyvədən çoxdur.

Ardı →

Ramazan ayını sağlam keçirmək üçün bəzi vərdişlərinizi unutmalısınız. Orucluq boyu tər göyərti və sudantez-tez istifadə edin. Ağır yeməklər, şərbətli şiriniyyatlar, xəmir xörəklərindən uzaq durmalısınız.

1. Axşamlar yatmağa 1 saat tez gedin, lakin imsaka mütləq qalxın
İmsaka qalxarkən yuxudan əziyyət çəkirsinizsə, akşamlar 1 saat erkən yatın. Çünki imsaqa qalxmadığınız təqdirdə həmin gün sağlamlığınızda daha çox problem olacaq. İmsaq etməsən oruc tutanda ac qalmaq müddəti artır, metabolizm prosesinin sürəti düşür, halsızlıq, baş ağrısı, yorğunluk və diqqətsizlik yaranır. Uzun müddət aclıqdan sonra iftarda həddən artıq yeməyi və qanda şəkərin düşməsini əngəlləmək üçün imsaqda həzmi yavaş, qida dəyəri yüksək olan qidalar qəbul edin.

2. İmsak süfrənizdə tər göyərtilər, meyvə və kompot mütləq olsun
İmsakda çox yağlı, çox duzlu və həddindən artıq şirin yemək olmaz. Bunların yerinə həzmi asanlaşdıran, mədə-bağırsaq sistemində uzun müddət qala biləcək liftərkibli göyərti, meyvə və tam taxıllı qidalara üstünlük verin. Gün ərzində qanda şəkərin miqdarının düşməsini qarşısını almaq, mədə boşalmasını gecikdirmək üçün imsak vaxtı zəngin proteinli qidalarla qidalanmaqla mümkündür. İmsaq üçün ən ideal qidalar: zeytun, pendir, yumurta, kəpəkli çörək, tər göyərti, süd, qatıq, meyvə və ya meyvə kompotları.

Ardı →

      Qoca çoban sürüsünü otarmaq ücün yaylağa çıxanda təpənin yanındakı alma ağacının altında dincələrdi. Hər gün ağacdan alma payını istəyər, bir az keçmiş ağacdan gözəl bir alma düşərdi. Çoban sədəf dəstəkli biçagı ilə almanı dilimləyib yeyər, sonra da babasından qalan Quranını oxumağa başlayardı. Çoban bu ağacı 20 il əvvəl əkmişdi. O,böyük güyümdəki su ilə dəstəmaz alar, sonra da qalan su ilə agacını sulayardı. Ağacın kökləri bəlkə də bu sulardan güc almış, qısa bir vaxtda bar verməyə başlamışdı. Çoban o vaxtlar gənc idi. Əlini uzadan kimi istədiyi almanı dərirdi. Ancaq aradan illər kecmiş, çobanın beli bükülmüsdü. Ağac isə boy atib ucalmışdı… Çoban onu balası kimi əzizləyərdi. Hər dəfə ağaçı oxşayar, ”Göndər bugünkü qismətimi”, — deyərdi. Ağacdan bir alma düşərdi… Kəndlilər uzaqdan bu mənzərəni görub heyrət edər, qoca çobanın kəramət sahibi olduğunu söyləyərdilər.        Bir gun yenə çoban namazını qılıb, bir az dincələndən sonra almasını istədi. Ancaq budaqlar dolu olsa da alma düşmədi. Çoban bir də dilləndi. Yenə alma düşmədi. Bir də… Çobanın gözləri yaşardı. Göz yaşları ağ saqqalını islada-islada ağacın altından uzaqlaşdı. Ağac ilk dəfə idi ki, onun sözünü “eşıitmirdi”. Yaşlı Çobanın beli həmişəkindən daha çox bükülmüşdü. Ayaqlarında taqət qalmamışdı. Qoyunlarını yığıb kəndə tərəf gedəndə məscidin minarələrindən qalxan əzan səsi sanki onu yuxudan oyatdı. Çoban elə bil təzədən doğulmuşdu. Uşaq kimi sevinirdi… Tez ağacın yanına qaçdi və ona sarılıb ağlaya-ağlaya “Canım-Gözüm, sən bu qoca çobanı bağışla. Axi niyə əvvəlcədən «demədin» ki, bu gun Ramazanın ilk günüdür?”...
Davamı →

“Ey iman gətirənlər! Oruc tutmaq sizdən əvvəlki ümmətlərə vacib olduğu kimi, sizə də vacib edildi. Bəlkə, (bunun vasitəsilə) siz pis əməllərdən çəkinəsiniz!”

                                               (Əl Bəqərə surəsi, 183-cü ayə)

Islamın müqəddəs bayramları içərisində orucluq bayramı mühüm yer tutur. Bu bayramın tarixi müsəlman təqvimi ilə hicrinin 2-ci ilindən (miladi 623-cü il) başlanır. Oruc Ramazan ayında tutulduğu üçün ona “Ramazan orucu” da deyirlər.

Islamda ilin ayları arasında Ramazan ayı ən şəfaqətli və müqəddəs ay hesab edilir. Onu məcazi şəkildə “on bir ayın sultanı” da adlandırırlar, çünki bu ayın gecələrinin birində müqəddəs kitabımız olan Qurani Kərim nazil olmuşdur. Həmin gecəyə “qədir” və ya “ehya” gecəsi deyilir. Qədir gecəsinin konkret olaraq hansı günə təsadüf edildiyi bilinmir. Bununla bağlı müxtəlif rəvayətlər vardır. Amma ümumi fikir belədir ki, qədir gecəsi Ramazan ayının son on gecəsindən biridir, həm də tək günün gecəsidir. Islamşünasların fikrincə, bu gecə Ramazan ayının 19, 21, 23, 25, 27-sinə təsadüf edir. Müqəddəs Qurani Kərimin “Qədir” surəsində qədir gecəsi haqqında belə yazılmışdır: “Biz bu gecə həqiqətən qüdrət, əzəmət hədiyyə etmişik, bu gecə min aydan da qüdrətlidir, mələklər aşağı enərək, Allahın əmrini gözləyirlər, bu gecə şəfəqin doğmasına qədər aləmdir, sübhdür”.

Ardı →

Azərbaycan müstəqillik yoluna qədəm qoyduqdan sonra xalqın öz milli və dini köklərinə qayıtması prosesi güclənmiş, dini ayinlərin icrası üzərindəki qadağalar götürülmüşdür. Son bir neçə il ərzində Ramazan ayında oruc tutan həmvətənlərimizin sayı durmadan artmaqdadır. Cəmiyyətin hər bir təbəqəsini təmsil edən bu şəxslərin orucluq hökmləri ilə maraqlanmaları nəticəsində ramazan ayında mətbuatımız üçün yeni bir mövzu açılmışdır: orucluq mövzusu. Orucluq qaydalarını işıqlandırmaq cəhdi bir sıra mətbuat orqanları tərəfindən atılsa da, bu cəhdlər tam qənaətbəxş sayıla bilməz. Çünki çox zaman mətbuatda gedən məqalələr qeyri-peşəkar şəxslər tərəfindən yazıldığına görə dəqiqlikdən uzaq və ziddiyyətli olur.

Ardı →

İmam Sadiq (ə) buyurur: «Ramazan ayında bağışlanmayan, gələn ilə qədər bağışlanmaz. (Ərəfədə olma istisnadır, bu zaman bağışlanar)». Mübarək Ramazan ayı dua və ibadət ayıdır. İnsan gərək bu ayda çoxlu dua və ibadət etməklə günahlarının bağışlanmasına müvəffəq olsun və Allahın rəhmətini qazansın. Çünki İslam Peyğəmbəri (s) buyurub: «Bədbəxt və bəd aqibət o kəsdir ki, bu ayda Allahın bağışlamasından məhrum qala». Bu səbəbdən İslam dinində bu ay üçün çoxlu dua və əməllər vardır. Biz bunların bəzisini nəzərinizə çatdırırıq.

Ramazan ayının gecələrində yerinə yetirilən əməllər:


Ardı →